नेपाल प्राकृतिक सौन्दर्य र सांस्कृतिक धरोहरले भरिएको देश हाे । त्यस्तै सांस्कृतिक धराेहरले भरिपूर्ण काभ्रेपलाञ्चोक जिल्लाको पनौती नगरपालिकास्थित चामखरमा अवस्थित डायमन्ड हिल रिसोर्ट देशी तथा विदेशी पर्यटकका लागि एक विशेष गन्तव्य हो । यो रिसोर्ट काठमाडौंबाट करिब २४ किलोमिटर दक्षिण-पूर्वमा पर्छ ।
शान्त वातावरण, हरियाली पहाड र ऐतिहासिक पनौती गाउँको मनोरम दृश्यले यहाँ पर्यटकहरूलाई लोभ्याउँछ। यो ठाउँ इको-टुरिजमको अनुभव, परिवारसँगको रमाइलो समय र विभिन्न सामाजिक तथा धार्मिक कार्यक्रमहरू—जस्तै बिहे, व्रतबन्ध र रेसिडेन्ट प्रोग्राम आयोजना गर्न उपयुक्त छ। यसमा हामी रिसोर्टको विशेषता, यहाँका शाहसिक ट्रेलहरू, हल सुविधा र आसपासका रमाइला ठाउँहरूबारे विस्तृत चर्चा गर्नेछौं।
डायमन्ड हिल रिसोर्ट: बहुउद्देश्यीय सुविधाको केन्द्र
डायमन्ड हिल रिसोर्ट पनौती नगरपालिका – ४, चामखरमा अवस्थित छ । याे रिसार्ट ४० वटा विशाल कोठाहरू (४५० वर्गफिटभन्दा ठूला) ले सुसज्जित छ। यी कोठाहरूमा आधुनिक सुविधाहरू जस्तै वाइफाइ, टेलिभिजन र आरामदायी फर्निचर उपलब्ध छन् भने बाथटपसहितका ठूला बाथरूपहरू छन् ।
ठूला झ्यालहरूबाट हिमाल र पनौतीको सुन्दर दृश्य देखिन्छ, जसले यहाँकाे बसाइलाई अविस्मरणीय बनाउँछ। रिसोर्टमा रेस्टुरेन्ट र बार पनि छ । जहाँ स्थानीयदेखि अन्तर्राष्ट्रिय परिकारहरूको स्वाद लिन सकिन्छ। विशेषगरी अर्गानिक खानाका लागी उपयुक्त ठाउँ हाे । यहाँका हरेक खानाका परिकारहरू स्वास्थ्य केन्द्रीत छन् । यो रिसोर्ट परिवारसँगको छुट्टीको लागि मात्र होइन, बिहे, व्रतबन्ध र संघ/संस्थाकादेखि रेसिडेन्ट प्रोग्राम जस्ता ठूला आयोजनका लागि पनि उपयुक्त छ। यहाँको खुला ठाउँ, हल सुविधा र व्यवस्थापन टिमले हरेक कार्यक्रमलाई सहज र सफल बनाउँछन् ।
इको-टुरिजम: प्रकृतिसँगको यात्रा
डायमन्ड हिल रिसोर्टले इको-टुरिजमलाई प्राथमिकता दिन्छ। यहाँ पानी र ऊर्जा संरक्षण, फोहोर व्यवस्थापन, र स्थानीय उत्पादनको प्रयोगमा जोड दिइन्छ। रिसोर्टको वरिपरि हरियाली जंगल, आँगनमा नै मृगलगायतका जनावरहरू देख्न सकिन्छ र शुद्ध हावाले प्रकृतिसँगको नजिकको अनुभव दिन्छ। यहाँका ट्रेलहरूमा हिँड्दा वा साइक्लिङ गर्दा पर्यटकहरूलाई वातावरण जोगाउन प्रोत्साहित गरिन्छ। स्थानीय समुदायसँगको सहकार्यले यहाँको इको-टुरिजम थप प्रभावकारी बनेको छ। उदाहरणका लागि पनौती कम्युनिटी होमस्टेले स्थानीय महिलाहरूलाई रोजगारी दिएको छ । जसले पर्यटकहरूलाई नेवारी खाना र संस्कृति सिकाउँछन्।
बर्ड वाचिङ: प्रकृतिप्रेमीहरूका लागि विशेष आकर्षण
डायमन्ड हिल रिसोर्टको शान्त वातावरण र हरियाली जंगलले यो ठाउँलाई चरा अवलोकन (बर्ड वाचिङ) का लागि उत्कृष्ट बनाउँछ। रिसोर्टको वरिपरि रहेका ट्रेलहरू र खुला क्षेत्रहरूमा विभिन्न प्रजातिका चराहरू देख्न सकिन्छ। यहाँ स्थानीय चराहरू जस्तै ढुकुर, कालिज, मैनालगायत हिमाली क्षेत्रबाट बसाइँ सर्ने चराहरू पनि भेटिन्छन्।
विशेषगरी बिहानको समयमा चराहरूको चहचहाहट र उनीहरूको गतिविधि हेर्नु प्रकृतिप्रेमीहरूका लागि अविस्मरणीय अनुभव बन्छ । आवश्यक परेको अवस्थामा रिसोर्टले बर्ड वाचिङका लागि गाइडको व्यवस्था पनि गर्छ, जसले चराहरूको प्रजाति, बासस्थान र व्यवहारबारे जानकारी पाउन सकिन्छ। पनौती-नमो बुद्ध ट्रेल र पनौती-बाल्थली ट्रेलमा हिँड्दा चरा अवलोकनको मज्जा दोब्बर हुन्छ। यहाँ टाढाबाट चराहरू हेर्न बाइनोकुलर र क्यामेरा बोकेर जाने पर्यटकहरूका लागि उपयुक्त वातावरण छ।
विद्यार्थीहरूलाई खेतीपाती र गाउँको जीवनशैली
आज विश्वमा द्रुत गतिमा सहरीकरण भइरहेको छ। विशेषगरी काठमाडौं जस्ता ठूला सहरमा बस्ने विद्यार्थीहरू प्रकृति र गाउँको जीवनशैलीबाट टाढिँदै गएका छन्। डायमन्ड हिल रिसोर्टले यो दुरी कम गर्न विद्यार्थीहरूलाई खेतीपाती र गाउँको जीवनशैलीको प्रत्यक्ष अनुभव गराउने अवसर प्रदान गर्छ। यहाँका गतिविधिहरूले सहरी जीवनको एक dimensionality बाट बाहिर निस्केर परम्परागत जीवनशैली र प्रकृतिसँग जोडिन प्रेरित गर्छ।
खेतीपातीको अनुभव
रिसोर्टको आसपासमा रहेका खेतहरू र स्थानीय समुदायसँगको सहकार्यले विद्यार्थीहरूलाई खेतीपातीको आधारभूत ज्ञान दिन्छ। यहाँ उनीहरूले:
- बिउ रोप्ने र बाली काट्ने: धान, मकै, र तरकारी खेतीको प्रक्रिया सिक्न सक्छन् ।
- अर्गानिक खेती: रासायनिक मलको सट्टा प्राकृतिक मल प्रयोग गरेर खेती गर्ने तरिका बुझ्न सक्छन् ।
- सिँचाइ र माटो व्यवस्थापन: पानीको संरक्षण र माटोको उर्वरता कायम राख्ने स्थानीय प्रविधि देख्न सक्छन्।
यी गतिविधिहरूले विद्यार्थीहरूलाई खाद्यान्न उत्पादनको महत्व र मेहनतको मूल्य बुझाउँन सकिने सञ्चालन राजन थापा बताउनु हुन्छ । उनी यस्ता कुरा विद्यार्थीलाइ प्रत्येक्ष अवलाेकन नगराएमा सहरी जीवनका किताबमा मात्र सीमित हुने तर्क गर्छन् । रिसाेर्ट सञ्चालक थापाका अनुसार पनौती र आसपासका गाउँहरूमा विद्यार्थीहरूले गाउँको जीवनशैली प्रत्यक्ष अनुभव गर्न सक्छन्। यहाँ उनीहरूले:
- स्थानीय संस्कृति: नेवारी परम्परा, खाना (जस्तै ढिँडो, नेवारी खाजा सेट), तामाङ्ग परम्परा र जीवनशैली सिक्छन् ।
- सामुदायिक सहकार्य: गाउँलेहरूले एकअर्कालाई सहयोग गर्ने परम्परालाई नजिकबाट देख्न सक्छन् ।
- प्रकृतिसँगको सम्बन्ध: बिजुली र इन्टरनेटको भर नपरी साधारण तरिकाले बाँच्ने कला बुझ्न् सक्छन् ।
‘उदाहरणका लागि, पनौती कम्युनिटी होमस्टेमा बसेर विद्यार्थीहरूले स्थानीय महिलाहरूसँग खाना पकाउन सिक्न सक्छन् वा गाउँको दैनिकीमा सहभागी हुन सक्छन्। यो अनुभवले उनीहरूलाई सहरी जीवनको व्यस्तताबाट टाढा राखेर मानसिक शान्ति र आत्मनिर्भरताको पाठ सिकाउँनेछ ।’ उनले भने ।
डायमन्ड हिल रिसोर्टले विद्यार्थीहरूलाई लक्षित गरेर विभिन्न रेसिडेन्ट प्रोग्राम र शैक्षिक भ्रमणहरू आयोजना गर्छ। यी कार्यक्रमहरूमा:
- इको-टुरिजम शिक्षा: वातावरण संरक्षण, पानी र ऊर्जा बचत, र फोहोर व्यवस्थापनबारे व्यावहारिक ज्ञान दिइन्छ।
- हाइकिङ र बर्ड वाचिङ: ट्रेलहरूमा हिँड्दै प्रकृतिको महत्व र जैविक विविधताबारे सिकाइन्छ।
- खेतीपाती कार्यशाला: स्थानीय किसानहरूसँग मिलेर खेतीका आधारभूत सीप सिकाउने कक्षा सञ्चालन गरिन्छ।
- सांस्कृतिक आदान-प्रदान: पनौतीको जात्रा, मन्दिर भ्रमण, र स्थानीय समुदायसँगको अन्तरक्रियाले सांस्कृतिक संवेदनशीलता बढाउँछ।
यी गतिविधिहरू विद्यालय र कलेजका विद्यार्थीहरूलाई लक्षित गरी डिजाइन गरिएका छन्। रिसोर्टले यस्ता कार्यक्रममा सहभागी विद्यार्थीहरूलाई बस्ने, खाने, र गाइडको व्यवस्था गर्छ। साथै, सहरीकरणले हराउँदै गएको खेतीपाती र गाउँको जीवनशैलीको महत्व बुझाउन शिक्षक र अभिभावकहरूसँग पनि सहकार्य गर्छ।
डायमन्ड हिल रिसोर्टका सञ्चालक राजन थापा भन्छन्, “हामी विद्यार्थीहरूलाई किताबको ज्ञानभन्दा बाहिरको संसार पनि देखाउन चाहन्छौं। यहाँ उनीहरूले प्रकृति, खेती र गाउँको जीवनशैली सिक्छन्, जुन उनीहरूको व्यक्तित्व विकास र भविष्यका लागि महत्वपूर्ण छ।”
यदि तपाईं आफ्ना विद्यार्थी वा छोराछोरीलाई यस्तो अनुभव दिन चाहनुहुन्छ भने, डायमन्ड हिल रिसोर्टको यो पहलले उनीहरूलाई प्रकृतिसँग जोड्न र जीवनको नयाँ आयाम सिकाउन मद्दत गर्नेछ।
ट्रेलहरू: साहसिक र रमाइलो यात्रा
रिसोर्टको आसपासका ट्रेलहरूले यहाँको यात्रालाई साहसिक र रमाइलो बनाउँछन्। यी ट्रेलहरू परिवार, साथीहरू वा रेसिडेन्ट प्रोग्राममा सहभागीहरूका लागि उपयुक्त छन्।
- पनौती-नमो बुद्ध ट्रेल
यो १० किलोमिटरको ट्रेल मध्यम कठिनाइको छ। पनौतीबाट सुरु भएर नमो बुद्धको शान्त बौद्ध स्थलसम्म पुग्ने यो बाटो हरियाली जंगल र गाउँहरूबाट गुज्रिन्छ। यहाँबाट हिमालको दृश्य र शान्त वातावरणले मन प्रफुल्ल हुन्छ। यो ट्रेल हाइकिङ वा साइक्लिङका लागि उपयुक्त छ। - साँगा-पनौती ट्रेल
साँगाबाट पनौतीसम्मको यो १० किलोमिटरको ट्रेल पहाडी र समथर क्षेत्रको मिश्रण हो। बाटोमा तामाङ गाउँहरू पर्छन्, जहाँ स्थानीय खानाको स्वाद लिन सकिन्छ। यो ट्रेल परिवारसँग हिँड्न सजिलो छ। - पनौती-बाल्थली ट्रेल
यो १२ किलोमिटरको ट्रेल रोशी र लड्कु खोलाको किनारैकिनार गुज्रिन्छ। बाल्थली पुग्दा हरियाली पहाड र शान्त गाउँको दृश्यले थकान बिर्साउँछ। यो ट्रेल प्रकृति प्रेमीहरूका लागि उत्कृष्ट छ।
यी ट्रेलहरूमा स्थानीय गाइडको सहयोग लिन सकिन्छ, जसले इको-टुरिजम र स्थानीय अर्थतन्त्रलाई समर्थन गर्छ।
यहाँ पर्यटकका लागि १ घण्टा, २ घण्टाका छाेटाे दुरीका तर एक दमै राेमाञ्चक थुप्रै ट्रेलहरू पनि छन् । जुन सिमीत समय भएका पर्यटकहरूले पनि साहसिक र रमाइलाे यात्रा गर्न सक्नेछन् ।
हल सुविधा: बिहे, व्रतबन्ध र रेसिडेन्ट प्रोग्रामका लागि
डायमन्ड हिल रिसोर्टमा ठूला हलहरू उपलब्ध छन्, जुन बिहे, व्रतबन्ध, र रेसिडेन्ट प्रोग्राम जस्ता ठूला आयोजनका लागि उपयुक्त छन्। यहाँको हलमा निम्न सुविधाहरू छन्:
क्षमता: १५०-२०० जनासम्म अटाउने
सजावट: बिहे र व्रतबन्धका लागि परम्परागत र आधुनिक सजावटको व्यवस्था।
खानपान: रेस्टुरेन्टले स्थानीय र अन्तर्राष्ट्रिय मेनु तयार गर्छ, जुन कार्यक्रमअनुसार अनुकूलित गर्न सकिन्छ।
अन्य सुविधा: मञ्च, ध्वनि प्रणाली, र प्रोजेक्टर उपलब्ध।
रेसिडेन्ट प्रोग्रामका लागि यहाँ कोठाहरूको व्यवस्था छ, जहाँ सहभागीहरूले रात बिताउन सक्छन्। बिहेका लागि रिसोर्टले पाहुनाहरूको यातायात र बस्ने व्यवस्था पनि मिलाउँछ। व्रतबन्ध जस्ता धार्मिक कार्यक्रममा पण्डित र सामग्रीको व्यवस्थापनमा सहयोग गरिन्छ।
परिवारसँगको रमाइलो
यो रिसोर्ट परिवारसँग समय बिताउन चाहनेहरूका लागि पनि उत्कृष्ट छ। यहाँका खुला ठाउँमा बच्चाहरू खेल्न सक्छन् भने वयस्कहरूले ट्रेलमा हाइकिङ वा रेस्टुरेन्टमा बसेर रमाइलो गर्न सक्छन्। स्थानीय परिकार जस्तै ढिँडो, नेवारी खाजा सेट र दालभातले परिवारको स्वाद पूरा गर्छ। रातको समयमा हिमालको चिसो हावासँगै बारमा बसेर कुराकानी गर्नु रमाइलो अनुभव हुन्छ।
आसपासका रमाइला ठाउँहरू
रिसोर्टबाट नजिकैका केही ठाउँहरूले यात्रालाई थप रोचक बनाउँछन्:
इन्द्रेश्वर महादेव मन्दिर: पनौतीको केन्द्रमा रहेको यो पुरानो प्यागोडा शैलीको मन्दिर सांस्कृतिक र धार्मिक दृष्टिकोणले महत्वपूर्ण छ।
नमो बुद्ध: शान्तिको खोजीमा जानेहरूका लागि यो बौद्ध स्थल उपयुक्त छ। यहाँबाट हिमालको दृश्य रमणीय छ।
पनौती संग्रहालय: यहाँ पनौतीको इतिहास र कलाकृतिहरू हेर्न सकिन्छ।
बाल्थली गाउँ: हरियाली र शान्त गाउँको अनुभव लिन यो ठाउँ उपयुक्त छ।
पनौती जात्रा: जेठमा हुने यो रथजात्राले स्थानीय संस्कृति झल्काउँछ।
कसरी पुग्ने?
काठमाडौंबाट पनौतीसम्म बस वा निजी गाडीमा करिव १ घण्टामा पुग्न सकिन्छ । रत्नपार्कबाट नियमित बस चल्छन् । काठमाण्डाैंकाे रत्नपार्कबाट बस चढेर भक्तपुर हुँदै, साँगा, बनेपा भएर पनाैती बसपार्क सम्म सहजै पुग्न सकिन्छ । रिसार्ट पुग्न ग्राभेल गरिएकाे बाटाे छ । रिसोर्टले पाहुनाहरूका लागि यातायातको व्यवस्था गर्छ । त्यसैगरी आफ्नै सवारीसाधन प्रयोग गरेर आउने पर्यटकहरू भक्तपुर सूर्यविनायकबाट गणेशमन्दिर हुँदै घ्याम्पेडाँडा, रानीकोट, मुरलीखोला, कुसादेवी भएर पनि यहाँ पुग्न सकिन्छ ।
डायमन्ड हिल रिसोर्टका CEO तथा सञ्चालक राजन थापा भन्छन: डायमन्ड हिल रिसोर्ट पनौती इको-टुरिजम, परिवारसँगको रमाइलो र बिहे, व्रतबन्ध, रेसिडेन्ट प्रोग्राम जस्ता हरेक अवसरको लागि एक उत्तम गन्तव्य हो। यहाँका ट्रेलहरूले साहसिक अनुभव दिन्छन् भने हल सुविधाले ठूला आयोजनलाई सहज बनाउँछ। आसपासका रमाइला ठाउँहरूले यात्रालाई यादगार बनाउँछन्। यदि तपाईं प्रकृतिको काखमा बसेर जीवनका विशेष पलहरू बिताउन चाहनुहुन्छ भने, यो रिसोर्ट तपाईंको सूचीमा हुनैपर्छ।
